1.Τι άλλο μπορούσε να κάνει η κυβέρνηση; Στείλαμε την καλύτερη ομάδα διαπραγμάτευσης…
Πράγματι, η κυβέρνηση και η κάθε κυβέρνηση που διαπραγματεύεται χάριν της αστικής τάξεως της χώρας δεν μπορεί, δεν μπορούσε και δεν θα μπορεί στο μέλλον να κάνει κάτι άλλο απέναντι στους ιμπεριαλιστές-δανειστές στους οποίους είναι εξαρτημένη, από αυτό που έκανε η κυβέρνηση Σύριζα. Και κάθε αστική κυβέρνηση πριν από αυτή. Να θυμίσουμε εδώ πως ο Σαμαράς την εποχή του προγράμματος του Ζαππείου σχεδόν δεν γίνονταν δεκτός στις συνεδριάσεις του λαϊκού κόμματος. Και ο περίφημος ΓΑΠ δεν άκουσε ολίγες βρισιές όταν τόλμησε να θέσει την πρόταση για δημοψήφισμα. Με τον ίδιο τρόπο «αδειάστηκε» η κυβέρνηση Σαμαρά και δεν τις δόθηκαν κάποιες «ανάσες» πριν τις εκλογές του Γενάρη. Τώρα αν ήταν η καλύτερη ομάδα αυτό έχει να κάνει με το ερώτημα «για ποιον». Για την αστική τάξη και το κεφάλαιο παίχτηκε όντως ένα τέτοιο ζήτημα και η κυβέρνηση Σύριζα-ΑΝΕΛ απήλαυσε κάποιας αστικής υποστήριξης. Υποστήριξη που εξανεμίστηκε μέσα στον πανικό όταν τέθηκαν τα περίφημα capital controls. Και που οι διακριτικοί της υποστηρικτές αίφνης κατάλαβαν πως είχαν να κάνουν με… ερασιτέχνες της πολιτικής.
Και από μία άποψη είναι -τουλάχιστον ως προς το λαό και τα δικαιώματα του- ερασιτέχνης αυτός που καλλιεργεί την αυταπάτη των αριστερών μνημονίων, αυτός που αυταπατάται και τους άλλους εξαπατά πως μπορεί δήθεν να διαχειριστεί την σφοδρή ταξική και κοινωνική αναμέτρηση ως δήθεν μία άλλη εναλλακτική λύση
Αλλά ως προς αυτό δεν φέρει ευθύνες μόνο η στενά ηγετική κλίκα που σήμερα κυριαρχεί στο Σύριζα…
2.Μα… η επτάμηνη παράταση της διαπραγμάτευσης δεν ήταν μία νίκη για το λαό, ένα προσωρινό πάγωμα ειλημμένων μέτρων, δεν δόθηκαν κάποιες ανάσες;
Ναι, για να… κοπεί κανονικά κάθε ανάσα με αυτά που ακολούθησαν τον τραπεζιτικό στραγγαλισμό και να γίνει αποδεκτή σε πλατύτερα στρώματα που είχαν στραφεί ενάντια στα μνημόνια ο.. απόλυτος ρεαλισμός της μίας και μοναδικής οδού των μνημονίων! Μεγάλη όντως επιτυχία της Συριζαίικης διακυβέρνησης! Συνδυάστηκε βέβαια και με μία άλλη επιτυχία για λογαριασμό όλου του συστήματος εξάρτησης-εκμετάλλευσης: Τη διάλυση κάθε κινήματος, την απόλυτη κυριαρχία της γραμμής της ανάθεσης και της αδυναμίας του λαϊκού κινήματος να αναμετρηθεί με όλους αυτούς που στοχοποιούν το δικαίωμα στη ζωή. Επιπρόσθετα προσέφερε -και αυτό δυστυχώς θα φανεί αργότερα- μεγάλες υπηρεσίες στην καταρράκωση των αξιών, των ιδεών και της απήχησης της αριστεράς στις πλατιές λαϊκές μάζες.
Όλα αυτά τα οφέλη για το σύστημα κυριαρχίας ωχριούν απέναντι στο πάγωμα κάποιων απολύσεων, στην επιστροφή κάποιων διαθέσιμων σε εκπαίδευση, υγεία κλπ. Γιατί και αυτό το πάγωμα -περιορισμένο και επισφαλές- καθόλου δεδομένο δεν είναι όταν δυναμώνει τόσο πολύ ο μονόδρομος των αντιδραστικών λύσεων αλλά και γιατί συντηρείται-όσο και για όσο συντηρείται- με την υπόσχεση… ισοδύναμων μέτρων που διαλύουν τις εργασιακές σχέσεις και τα κοινωνικά δικαιώματα (πχ το πάγωμα των προσλήψεων-διορισμών στην εκπαίδευση και άλλα πολλά).
3.Ωραία (τι ωραία δηλαδή…) μέχρι εδώ, όμως, η αμφισβήτηση του πλαισίου των μνημονίων δεν έφερε κυβέρνηση και λαό με την πλάτη στον τοίχο και το μαχαίρι στο λαιμό;
Πρώτα απ όλα δεν είχαμε συνολική, πραγματική και ουσιαστική αμφισβήτηση του «πλαισίου».
Ας πάρουμε πρώτα τη «συνολική». Δεν είχαμε συνολική αμφισβήτηση του πλαισίου εξάρτησης-εκμετάλλευσης της χώρας αλλά μία απλουστευτική, νομισματικού χαρακτήρα αμφισβήτηση: ευρώ ή δραχμή. Το δίλημμα αυτό είναι αβανταδόρικο για τους ιμπεριαλιστές, το κεφάλαιο και τους πολιτικούς τους υπηρέτες του. Όχι όπλο του λαού αλλά όπλο στα χέρια των δυναστών του ποικίλης προέλευσης.
Ήταν η απόλυτη ήττα μιας γραμμής που μαζί με την περίφημη στάση πληρωμών, κατεύθυνε απλοϊκά την πολιτική στόχευση του κινήματος γύρω από τις λύσεις για το χρέος, έκανε δηλαδή αποδεκτή την αντιστροφή της πραγματικότητας που μας σέρβιρε το σύστημα.
Ήταν μια χρεοκοπία όχι μόνο των συνιστωσών του Σύριζα αλλά και όλων των υπόλοιπων πολιτικών υποκειμένων της αριστεράς που επεδίωκαν να σύρουν την κυβέρνηση σε δήθεν πιο ριζοσπαστικές θέσεις. Ακόμη και του ΚΚΕ που καλούσε στην κατάργηση των μνημονίων με ένα μόνο άρθρο κοινοβουλευτικού νόμου! Γι αυτό και ό,τι ακολούθησε και επακολούθησε ήταν η διάσπαση της διασπάσεως, η δικαίωση τα ης αποσυσπείρωσης, η αμηχανία και το άγχος ότι ο Σύριζα θα καταφέρει να παγιδέψει μεγάλα κομμάτια του λαού στη λογική της μνημονιακής προσαρμογής εκβιάζοντας με την απειλή επανόδου των χρεοκοπημένων αστικών πολιτικών σχηματισμών της πρώτης περιόδου των μνημονίων.
Δεν ήταν πραγματική γιατί κανένα πραγματικό κίνημα δεν μπόρεσε μέχρι τώρα να δημιουργήσει όρους τοπικούς και διεθνικούς αν όχι για μια άλλη πορεία της χώρας (προετοιμάζοντας το λαό για τις αντίστοιχες θυσίες, τις πιθανές συμμαχίες ακόμη και τους αναγκαίους συμβιβασμούς) αλλά απλά να καθυστερήσει ή να δημιουργήσει ρήγματα στην βάρβαρη επίθεση! Δεν υπήρχε ένας προετοιμασμένος λαός αποφασισμένος να τραβήξει μια άλλη πορεία. Έλειπαν όχι τα μνημονιακά αλλά τα πραγματικά λαϊκά «προαπαιτούμενα»: Οι ουσιαστικές νίκες, οι λαϊκές οργανώσεις, τα μέτωπα αντίστασης.
Με αυτή την έννοια δεν ήταν και ουσιαστική η «ανορθογραφία» της εκλογής Σύριζα που ανησύχησε προσωρινά τους κυρίαρχους και επικυρίαρχους της χώρας και αποτελούσε έστω και στρεβλή αντανάκλαση των αντιστάσεων και της οργής του λαού που δεν βρήκε ρεαλιστική-δηλαδή πειστική-διέξοδο τα πρώτα χρόνια των αναμετρήσεων με τα μνημόνια. Σε επτά μήνες η… «ανορθογραφία» είχε γίνει στοιχεί της επίσημης «γραμματικής» του συστήματος.
Ήδη ο λαός ήταν με την πλάτη στον τοίχο και το παιχνίδι «σημαδεμένο» όταν περιορίστηκε σε αυτό το απρόσμενο πλειοψηφικό «όχι» αλλά και σε ένα διόλου ευκαταφρόνητο μειοψηφικό «ναι» του δημοψηφίσματος. Οι κάλπες δεν γεννούν πραγματικές αντιστάσεις αν και μπορούν περιστασιακά και στρεβλά να τις εκφράσουν.
Πλειοψηφικός υπεύθυνος είναι για όλη αυτή την απάτη και την χρεοκοπία ήταν η ηγεσία του Σύριζα αλλά όχι και μοναδικός…
4. Χμ… Μπορεί και να το ξανασκεφτώ όπως τα λέτε όμως ο λαός τελικά δεν θέλει την σταθερότητα και την ηρεμία; Δεν πειθάρχησε αμέσως στον εκβιασμό; Με ποιους πάμε να τα βάλουμε τελικά;
Καταρχήν ας αποενοχοποιηθούμε γιατί με δραματικές διαπιστώσεις το μόνο που κάνουμε είναι να δίνουμε ρόλο και υπόσταση σε όσους θέλουν να μας χειραγωγήσουν.
Δεν υπάρχει καμία αμαρτία στη θέληση του λαού να ζει σε ένα καθεστώς ασφάλειας, ακεραιότητας και κοινωνικής προκοπής. Αντίθετα το ιμπεριαλιστικό-καπιταλιστικό σύστημα σε όλη την ιστορία και με τις πιο πρόσφατες μετεξελίξεις του είναι αυτό που απειλεί το δικαίωμα σε μια σταθερή ζωή, το δικαίωμα σε ένα σταθερό μέλλον. Μεγάλα ένοπλα -εξ άλλου- επαναστατικά κινήματα εξασφάλισαν αυτή την ηρεμία, ακεραιότητα και «σταθερότητα» σε άλλες εποχές. Για να τσιμπολογήσουμε από την ιστορία να αναφέρουμε το αντάρτικο του Άρη που απάλλαξε την ύπαιθρο από το φαινόμενο της ληστοκρατίας (όπως είχε εξελιχτεί) των κινέζων κομμουνιστών που απάλλαξαν τα λαϊκά στρώματα από την δικτατορία των τοπικών στρατηγών και της ένοπλης μαφίας κλπ.
Αλλά για να μην πάμε τόσο μακριά, και για να εξηγήσουμε το… σχιζοφρενικό δημοσκοπικό αποτέλεσμα να είναι οι μάζες ταυτόχρονα ενάντια στην ΕΕ όσο και υπέρ του ευρώ, καταλήγουμε στο συμπέρασμα πως ούτε η συνιστώσα της «επιστροφής στη δραχμή» μπόρεσε να πείσει τον κόσμο για την προοπτική αυτής της υπόθεσης. Το λαϊκό κριτήριο σε γενικές γραμμές δεν πείστηκε από αυτή την προοπτική και ανακάλυψε πολύ σύντομα με ποιους έχει να κάνει: με ιμπεριαλιστικά κέντρα τόσο αδίστακτα στις προθέσεις τους, ικανά να σπείρουν την καταστροφή και την αθλιότητα, να διαλύσουν χώρες και λαούς. Η έκρηξη του προσφυγικού κύματος σχεδόν παράλληλα επιβεβαίωσε αυτή την «ανακάλυψη».
Γιατί είναι άλλο να αποχωρείς ως λαός και ως χώρα συντεταγμένα και στα πλαίσια μιας άλλης προοπτικής από το ευρώ και άλλο να σε πετάνε έξω για να σε τιμωρήσουν!
Η ανακάλυψη και αποκάλυψη των προθέσεων και του ρόλου του ιμπεριαλισμού στη χώρα μας ακόμα και αν συνοδεύεται από το απαραίτητο «πένθος» για το τέλος των εύκολων λύσεων και τις γρήγορες παρακάμψεις των πραγματικών αγώνων, έχει και ένα θετικό απολογισμό: Την κατανόηση πως χρειάζεται ένας «άλλος δρόμος» που να υπηρετεί τη λαϊκή υπόθεση.
5.Το πήγατε μακριά. Μήπως όμως με μια τύπου… αριστερή κυβέρνηση καταφέραμε να σταθεροποιήσουμε έστω την επίθεση; Να εξασφαλιστούμε από ανεξέλεγκτες καταστάσεις («τα χειρότερα») τουλάχιστο και να παρθούν κάποια αντισταθμιστικά μέτρα στην επερχόμενη καταστροφή;
Πάντα το πάμε «μακριά». Τόσο όμως «μακριά» ώστε να ελέγχουμε και να μετράμε με όρους προοπτικής αυτό που φαντάζει σήμερα «κοντινό», «άμεσο» στο «εδώ και τώρα». Αυτή είναι η μεγάλη δύναμη και ταυτόχρονα αδυναμία της άποψης μας- τουλάχιστο με τους σημερινούς συσχετισμούς καθώς και η πρόκληση να την μετατρέψουμε στο αντίθετο της: σε δυνατότητα.
Ακόμα όμως και να θέλουμε να το δούμε αλλιώς οι δυνάμεις που οδηγούν σήμερα την κούρσα των ανταγωνισμών και της επίθεσης στους λαούς δεν πρόκειται να αφήσουν τους τελευταίους «στην ησυχία τους».
Τίποτε –κυριολεκτικά τίποτε!- δεν εξασφαλίστηκε με τον δήθεν ρεαλισμό, γιατί δεν πρόκειται για πραγματικό ρεαλισμό αλλά για υποταγή της κυβέρνησης Σύριζα. Ούτε και αυτό το περίφημο grexit! Το δηλώνουν εξ άλλου οι ίδιοι. Ο ενδοϊμπεριαλιστικός ανταγωνισμός που θα ξεσπάσει σύντομα με βάση το «κούρεμα» του χρέους, οι εμπλοκές στα κοντινά και μακρινά γεωπολιτικά μέτωπα, η αστάθεια που απλώνεται γύρω από τον γεωστρατηγικό διάδρομο τον οποίο αποτελεί η χώρα μας, καμία εξασφάλιση δεν παρέχουν σε έναν υποταγμένο λαό. Το αντίθετο… Αυτό είναι ο ρεαλισμός γιατί αναγνωρίζει την πραγματικότητα όσο σκληρή και αν φαίνεται. Δεν υποτάσσεται σε αυτήν.
Όσο για τα υποτιθέμενα αντισταθμιστικά μέτρα, αν υπάρξουν, δεν πρόκειται να δοθούν χωρίς άλλες τεράστιες παραχωρήσεις. Έτσι σήμερα υπόσχονται κάποιες μελλοντικά φορολογικά… μερεμέτια αν αποδεχτούμε την ισοπέδωση του ασφαλιστικού, την ελεύθερη επέλαση των απολύσεων και την ένταση της… φορολογικής ληστείας (έλεος!).
6.Τελικά επιστροφή στα γνωστά; Οι αγώνες μπορούν κλπ, όλα καταχτιούνται με σκληρούς αγώνες, αναμέτρηση με τις δυνάμεις του συστήματος κλπ.
Δεν το κρύβουμε πως σε μια εποχή που όπως φαίνεται οι κανονικότητες δύσκολα συντηρούνται εμείς επιμένουμε σε μία κανονικότητα: Οι αστικές κυβερνήσεις να νομοθετούν και να πράττουν ενάντια στο λαό και ο λαός να αντιστέκεται.
Είμαστε ξεκάθαρα –πιο καθαρά δεν γίνεται- ενάντια στον αριστερό κυβερνητισμό οιασδήποτε μορφής και προσμονής.
Δεν το κρύβουμε επίσης πως σε αυτή τη φάση του ντόπιου και διεθνούς κινήματος και όσον αφορά τη χώρα μας δεν βλέπουμε ότι το λαϊκό κίνημα μπορεί να έχει λύση και πρόταση στο κεντρικό πολιτικό επίπεδο. Πως πρέπει να φάμε «πολλά ψωμιά» για να οδηγηθούμε εκεί. Πως πρέπει να προχωρήσουμε τόσο στο επίπεδο ενίσχυσης των εστιών αντίστασης, χώρων και κινητήρων συγκέντρωσης και πολλαπλασιασμού της λαϊκής οργής όσο και σε επίπεδο δημιουργίας ενός μετώπου με πραγματικά αριστερή κατεύθυνση και προοπτική. Γιατί το λαϊκό κίνημα ακόμα και αν δεν έχει την εξουσία μπορεί να αποτελέσει ρυθμιστικό παράγοντα των πολιτικών εξελίξεων. Αυτό έχει αποδειχτεί στο παρελθόν ακόμα και ύστερα από σημαντικές του ήττες. Ας φανταστούμε το σημερινό πολιτικό τοπίο με ένα κίνημα αντίστοιχο –αν όχι μεγαλύτερο- των χρόνων 2010-12.
Πως πρέπει να δημιουργήσουμε τους όρους εθνικούς, τοπικούς και με τη διεθνή τους διάσταση για την πραγματική αναμέτρηση με τον ιμπεριαλισμό και τον ντόπια μεγαλοαστική τάξη.
Είμαστε μέσα σε μια σκοτεινή σπηλιά αλλά εμείς εξακολουθούμε να βλέπουμε προς την κατεύθυνση που αχνοφαίνεται ένα φως (και αυτό δεν μπορεί παρά να σημαίνει συγκρότηση και ανασυγκρότηση των λαϊκών δυνάμεων στη χώρα μας, στην περιοχή μας, στον ιμπεριαλιστικό-καπιταλιστικό κόσμο). Με ότι αυτό εννοεί και υπονοεί και για το επίπεδο του βαθέματος και της ανανέωσης των ιδεολογικών μας αναζητήσεων, αλλά και την ουσιαστική συζήτηση που θέλουμε να ανοίξει στον κόσμο της αριστεράς για τα αίτια της μεγάλης υποχώρησης των κινημάτων και τον προσωρινό θρίαμβο της καπιταλιστικής παλινόρθωσης.
Δεν μας γοητεύουν οι «πλατωνικές σκιές» που κυκλοφορούν εκεί. Τα διάφορα μεταβατικά προγράμματα που εγγυώνται ότι με εύκολες παρακάμψεις στο σώμα του απάνθρωπου ιμπεριαλιστικού-καπιταλιστικού συστήματος μπορούμε να οδηγηθούμε στον εξανθρωπισμό του. Ή πάλι τις δήθεν φωτισμένες πρωτοπορίες που μας οδηγούν σε… απευθείας μετάβαση σε λαϊκές εξουσίες και οικονομίες. Εμείς επιμένουμε για τα «λαϊκά προαπαιτούμενα»! Γι αυτό και δεν μας αγγίζει καταθλιπτικά (για την ακρίβεια μας αγγίζει αλλά δεν μας καταβάλει) η… απογοήτευση που σήμερα μαζί με το πένθος, την κατάθλιψη θυματοποιούν και αδρανοποιούν τον κόσμο της αριστεράς. Το πένθος δεν ταιριάζει σε όσους έχουν πάρει διαζύγιο με τη λογική της ανάθεσης κάθε είδους.
Δεν είμαστε μόνοι. Στην πραγματικότητα γνωρίζουμε πως ο κόσμος της αριστεράς –εκτός ίσως των ηγεσιών- δεν γοητεύτηκε στην ουσία από καμία πρόταση που κυκλοφορούσε στους διάφορους χώρους της. Πως δεν «φλογίσθηκε» αληθινά από καμία «εναλλακτική» (πως άλλωστε να γίνει αυτό όταν τα κινήματα, η ζώσα διάσταση της αριστεράς, υποχωρούν;). Και πως πολλοί ψήφισαν στις τελευταίες εκλογές με τη λογική του μικρότερου κακού.
Μένουμε επίσης σταθερά προσανατολισμένοι σε αυτό που ένας κορυφαίος διανοητής και αγωνιστής της μαρξιστικής λενινιστικής αριστεράς και από τους ιδρυτές της τάσης ενάντια στον δεξιό αναθεωρητισμό στη χώρα μας είχε γράψει, πως «πρέπει να χωθούμε βαθιά στα κινήματα αλλά να μη χαθούμε σε αυτά» πως χρειάζεται «η κριτική ματιά να φτάσει στο απώτερο σημείο που μπορεί».
Γι' αυτό το λιγότερο που ζητάμε είναι η εκλογική ενίσχυση μιας φωνής που αντιστρατεύεται την άχλη της απογοήτευσης και της παραίτησης.
Το «περισσότερο» είναι αυτό που θα συν δημιουργήσουμε στις σκληρές αλλά «ενδιαφέρουσες» μέρες που έρχονται μαζί με τους παλιούς αγωνιστές που αναζητούν τον πολιτικό τους… επαναπατρισμό στην κατεύθυνση της αντίστασης των λαϊκών αγώνων και των νέων αγωνιστών που θέλοντας και μη θα τον ανακαλύπτουν στη μάχη για τη διεκδίκηση της ζωής τους!
Δημήτρης Μάνος, εκπαιδευτικός μέλος της εκλογικής συνεργασίας ΚΚΕ(μ-λ) & Μ-Λ ΚΚΕ.
